در انواع ثبت حسابداری شرکت تولیدی، مواد تهیهشده بر اساس اصل بهای تمامشده در کار بینی حسابداری صنعتی ثبت میگردد، همچنین استفاده از حساب کنترل، که باعث تفکیک و بررسی سهل تر حساب ها میشود نیز، از نکات مهم دیگر است
حسابداری تولید
هنگامی سازمانها اقدام به خرید مواد اولیه میکنند. ممکن است با دو رویکرد متفاوت مواجه شوند. در زمان ثبت حسابداری خرید مواد اولیه تمام هزینههای تهیه مشخص باشد. یا در حالت دوم این هزینهها مشخص نبوده و باید محاسبه گردند.
ثبت حسابداری هزینه حقوق و دستمزد و بیمه
نتیجه محاسبات حسابداری هزینه حقوق و دستمزد و بیمه که شامل دو سند بدهکار و بستانکار بوده و تمامی هزینههای پرسنلی، کارکنان سازمان بیمه و مالیات و… میباشد، در سندی درج میگردد. حال در این میان پارامترهای حقوق در هر سازمان متفاوت بوده و در حسابداری، بهصورت معین در سرفصل کل هزینه حقوق و دستمزد منظور میشود. حقوق کارکرد، حق مسکن، حق اولاد، اضافهکار، نوبتکاری و … در قسمت بدهکار و جاری کارکنان، مالیات حقوق و دستمزد، سازمان تأمین اجتماعی و… در بخش بستانکاران درج خواهد شد.
ثبت هزینههای سربار غیرمستقیم
برای ثبت هزینههای سربار غیرمستقیم، که مشترکاً در کل سازمان به مصرف رسیده و جایگاه خاصی برای مصرف آن نمیتوان برشمرد. مانند هزینه اجاره، استهلاک و حرارت مرکزی، تعمیرات ساختمان کارخانه و… حسابداران روشهای مختلفی به کار میبندند. ثبت هزینههای سربار غیرمستقیم در جداسازی و تعیین سودآوری محصولات مختلف و مشخص کردن سهم هر دایره در سود مؤسسه بسیار مؤثر میباشد. از این رو میتوان هزینههای سربار را به سه گروه سربار ساخت، سربار اداری و تشکیلاتی و سربار توزیع و فروش، تقسیم نمود.
صدور مواد اولیه به تولید
گاه ارزشمندی مواد اولیه موجود در انبار شرکتهای تولیدی، بهمراتب بیشتر از داراییهای دیگر سازمان میباشد. به همین دلیل، کنترل کمی و کیفی مواد اولیه، محاسبه بهای تمامشده، میزان بهرهوری مواد اولیه در پایان دورههای مالی، دارای اهمیت خاصی میباشد. از این جهت حسابدارها برای ارسال مواد از واحد انبارداری به خط تولید از فرم صدور مواد اولیه به تولید استفاده میکنند. که با توجه به آنها صدور مواد اولیه به تولید بر اساس روشهای ارزیابی ارسال مواد صورت میگیرد. در این زمان باید توجه داشت که حساب کالای در جریان ساخت بدهکار و حساب کنترل مواد بستانکار میشود.
انتقال سربار ساخت
انتقال سربار ساخت به دوایر تولیدی بهمنظور محاسبه بهای تمامشده محصول، به دلیل مشخص نبودن ارتباط دقیق سربار به یک دایره خاص انجام میپذیرد؛ که تسهیم هزینههای سربار کارخانه به دوایر تولیدی بهصورت تسهیم مستقیم و تسهیم، بر اساس مبنای مناسب صورت میگیرد. تا انتقال سربار ساخت بهدرستی انجام شود. منظور نمودن مستقیم هزینههای تولیدی و خدماتی که مخصوص به یک دایره خاص هستند، بهحساب همان دایره را تسهیم مستقیم و هزینههای عمومی کارخانه، که بر اساس مبنای مناسب بین دوایر استفادهکننده تسهیم میشود را، تسهیم بر اساس مبنای مناسب مینامند.
ثبت فروش کالای ساختهشده
در شرکتهای تولیدی انباردار بهمحض اینکه حواله فروش و مجوزهای لازم را از واحد بازرگانی دریافت میکند، اقدام به خروج کالا از انبار کرده و حواله فروش را بهعنوان یک سند در سیستم خود ثبت مینماید و در گام آخر واحد بازرگانی اقدام به ثبت فروش کالای ساختهشده مینماید.
پساز این مراحل مسئول حسابداری قیمت تمامشده، وارد کارشده و به سراغ چک لیست محاسبه قیمت تمامشده میرود و با کمک ماژول حسابداری به اجرای چک لیست پرداخته و به ثبت سند فروش کالای ساختهشده در بازه زمانی میپردازد.
درواقع روش کار حسابداران را شاید بتوان بدین گونه بیان نمود، که با محاسبه نرخ کارد کس بر اساس روش میانگین و برخورد با کاردکسی که در آن حواله فروش ثبتشده به ریالی نمودن میانگین نرخ کاردکس پرداخته و سند فایل اکسل بهای تمامشده در شرکت تولیدی را ثبت میکنند.
بهای تمامشده کالای فروش رفته
در تولید، هزینههای مواد مصرفی و مستقیم نیروی کار را در حسابداری تولید، بهای تمامشده کالای فروش رفته میخوانند. در واقع این هزینهها مربوط به تولید کالاهای فروختهشده توسط یک شرکت است که از سمت تیم فروش به سرپرستی مدیر فروش انجام می گیرد (مدیر فروش کیست؟). هزینه ایجاد محصولاتی که بهصورت مستقیم به تولید مربوط هستند، منهای هزینههای غیرمستقیم چون هزینههای توزیع، فروش و بازاریابی، مثلاً در یک حسابداری شرکت تولیدی لوازم منزل میتوان خرید قطعات و دستمزد کارگران را جزء بهای تمامشده کالای فروش رفته بهحساب آورد و هزینههای بازاریابی، تبلیغات، ارسال به نمایندگان فروش و نیروی لازم برای فروش این لوازم را جزء هزینههای غیر مستقیم به شمار آورد.